Khảo Cổ Học Đồng Bằng Sông Mê Kông - Tập IV - Tả Ngạn Sông Hậu Đến Lưu Vực Sông Đồng Nai

Khảo Cổ Học Đồng Bằng Sông Mê Kông - Tập IV - Tả Ngạn Sông Hậu Đến Lưu Vực Sông Đồng Nai Nghiên cứu khảo cổ học đồng bằng sông Mê Kông sẽ chưa hoàn chỉnh nếu chúng ta chưa hiểu rõ vùng tả ngạn sông Hậu đến lưu vực sông Đồng Nai (Cisbassac). Mặt khác, đây cũng là địa bàn nơi chúng tôi khởi sự các nghiên cứu, cho đến khi sự cấp thiết buộc chúng tôi phải chuyển hướng sang vùng hữu ngạn sông Hậu đến Cà Mau (Transbassạc) và đô thị Óc Eo, Chúng tôi cũng đã bổ sung vào địa bàn này vùng đồng bằng nhỏ hẹp và lưu vực sông Đồng Nai, sao cho phạm vị thám sát khảo cổ - tiếc là vẫn còn dang dở -bao trùm toàn bộ các tỉnh phía Nam Việt Nam. Một lý do khác thôi thúc chúng tôi hoàn thiện nghiên cứu này chính là vai trò to lớn của các cửa sông Mê Kông trong tiến trình thâm nhập của Phật giáo. Nhiều tượng Phật bằng sa thạch có xuất xứ từ các vùng của sông. Một số khác bằng gỗ khá lâu đời được tìm thấy cũng chủ yếu trong vùng Đồng Tháp Mười và qua đó hé lộ một khía cạnh mới trong nghệ thuật tạc tượng vùng này." “Với khoảng 300 di tích được mô tả, phần lớn là di tích mới, Nam Bộ không còn là "vùng đất vô danh" nữa. Nhưng nếu cho rằng tập sách này mang tính toàn diện, tức là nó giải quyết toàn bộ vấn đề, thì có phần võ đoán. Trước hết, chúng tôi không khảo sát khắp các di tích. Tiếp theo, dù hết sức cẩn trọng trong quá trình thăm dò, chúng tôi có thể đã bỏ sót những chỉ dẫn quý báu, vì không phải lúc nào cũng gặp được điều kiện thuận lợi. Do đó, các nhà nghiên cứu sau này vẫn còn cơ hội để khám phá. Suy cho cùng, chúng tôi kỳ vọng vào họ. Vì chúng tôi đã mở đường cho những cuộc thám sát mới mà chúng tôi tin rằng sẽ đơm hoa kết trái ở một vùng đồng bằng mà từ xưa vẫn luôn là mảnh đất màu mỡ cho sự giao thoa của các nền văn minh."